Geçtiğimiz günlerde sosyal medya ve haber sitelerinde yaklaşan milletvekili ve cumhurbaşkanlığı seçimlerinde oy kullanılabilmesi için ikamet adresinin seçim tarihinden en geç üç ay önce belirlenmesi/güncellenmesi gerektiğine dair yalan haberler yayıldı. Deprem bölgesinden farklı bölgelere göç eden veya fasılalı geçiş yapan kişileri ve üniversite öğrencilerini ilgilendirdiği söylenen bu yönetmelik hakkında biraz bilgi verecek olursak;
Öncelikle böyle bir yönetmelik var ama bu yönetmelik yerel yönetim seçimleri yani “yerel seçimler” ile ilgili bir karar içeriyor. Yanlış olan, bu düzenlemenin genel seçimleri de kapsadığı haberiydi. Belediye başkanı, il genel meclisi ve belediye meclisi seçimleri için geçerli olan bu düzenleme 2024 yılında gündeme gelecek.
Bu düzenleme, bir sonraki genel seçimde oy kullanmak üzere ikametgah adresinde yapılabilecek değişiklikler hakkında uygulanmaz. Kişilerin adres değişiklikleri nüfus müdürlükleri, nüfus müdürlükleri ve e-Devlet üzerinden yapılabilmektedir.
Ancak 17 Mart itibarıyla seçmen listeleri sağlamlaşana kadar yeniden adres değişikliği yapılabilecek.
Burada değişen konu ise adres değişikliği bildirimlerinin 17 Mart’tan sonra yapılıp yapılmayacağı ancak ilçe seçim kurulları nezdinde yapılması mümkün olacak. Seçmen listeleri sağlamlaştığında adres değişikliği yapılamadığından, oy kullanmak isteyen vatandaşlar bir an önce oy kullanacakları adresi değiştirmek istiyorlarsa, adres değişikliği bildirimi için ilçe seçim kurullarına başvurmaları gerekiyor. Adres değişikliği yapılmadan seçmen listelerinin belirlenmesi durumunda seçmenler sadece kayıtlı oldukları seçim çevresinde oy kullanabilecek ve herhangi bir hak kaybı söz konusu olmayacaktır.
30 Mart 2023 tarihinde Yüksek Öğretim Kurulu (YÖK) Lideri Özvar, üniversite öğrencilerine yönelik uzaktan eğitim değişikliğini duyurdu. Seçimlerde oy kullanmak için adres belirlenirken bu konuya dikkat etmekte fayda var. Özvar’dan yapılan açıklamada, 3 Nisan 2023 tarihinden itibaren talep eden üniversite öğrencilerine devam şartı aranmaksızın yüz yüze eğitim verilebileceği belirtildi. Söz konusu hibrit eğitimin nasıl gerçekleştirileceği şu an için bilinmemekle birlikte son durumda bu açıklamanın dikkate alınması gerekmektedir.
Seçimlerde oy kullanamayanlar kimlerdir?
Hukuk dünyasında “kişiye sımsıkı bağlı” ve kişinin velisi, vasisi vb. bir haktır. Seçme ve seçilme hakkı, kullanılması mümkün olmayan oy kullanma iradesidir. demokrasinin baskın unsuru ve hukuk devletinin vazgeçilmez unsurlarından biridir. Demokratik yönetim sistemlerinde oy kullanmak tüm vatandaşların hakkıdır ve Anayasamızın hükmü 18 yaşını dolduran her Türk vatandaşının oy kullanabileceği yönündedir. Ancak oy kullanılması mümkün olmayan bir küme mutlaka vardır. Bu kümede kimler var kimler oy kullanamıyor diye bakarsak bu kişileri şöyle sıralayabiliriz:
18 yaşından küçük bireyler,
-Mahkemenin nihai kararıyla zamanaşımına uğrayanlar,
– Çavuş, onbaşı ve erler (bu kişiler izin alsalar dahi statüde silah altına alınmışlarsa yine oy kullanamayacaklar),
-Askeri okullarda okuyan öğrenciler,
– Ceza infaz kurumlarındaki mahpuslar oy kullanamazlar (hükümlüler tutuklu ve hükümlülerdir, bir güvenlik tedbiri olan tutukluluk, mahkûmiyet halinden farklıdır ve tutuklular bu kapsama dahil değildir).
Buradaki en yaygın soru, çavuşların ve diğer askerlerin oy kullanıp kullanamayacağıdır. Silahlı hiçbir asker oy kullanamayacağından, çavuşlar silah altındaysa oy kullanamayacaklar.
Deprem bölgesini terk edenler için oylama
Tahliye edilen veya deprem bölgesinden ayrılan kişiler yurt, otel, pansiyon ve diğer kesintili yerlerde bulunsalar dahi, 17 Mart tarihinden sonra ilçe seçim kurullarına başvurarak 14 Mayıs seçimlerinde bu kesintili yerler dahil her türlü adresi değiştirebilirler, yukarıda belirttiğimiz gibi. Adres tebligatı daha sonra tekrar değiştirilebileceğinden seçmen listelerinin açıklanıp duyurulmadığına dikkat edilmelidir.
Çünkü yukarıda da belirttiğimiz gibi seçmen listeleri belirlendikten sonra adres değişikliği bildirilmesi mümkün olmayacağından deprem bölgesine dönemeyenler, deprem bölgesine kayıtlı olmaları halinde fiilen oy haklarını kaybedebilirler. seçmen listeleri. Ancak daha sonra bu konuda bir düzenleme olup olmayacağı şu an için net değil. Çünkü bölgede oy kullanabileceğiniz bir konut olup olmadığı ayrı bir konu. Zelzele bölgesindeki seçim bölgelerinin ortasında sandıkların taşınmasına ilişkin mevcut düzenleme, sandıkların il dışına taşınmasına izin vermiyor.
Ayrıca, vali veya il seçim kurulu başkanının oy kullanma gününden en az bir ay önce talepte bulunması gerektiği kuralına göre, sandıkların devrinde seçim güvenliğinin tehlikede olduğu kuralı aranır. orası en yakın seçim bölgesine. Bu yeni düzenlemeler dikkate alındığında deprem bölgesinde bulunan sandıkların deprem bölgesi dışına çıkarılması imkansız görünmektedir.
Bu yazımda 2 aydan az bir süre kalan ve Türkiye’nin kaderini belirleyecek olan bir sonraki cumhurbaşkanlığı ve milletvekilliği seçimlerinde oy kullanıp kullanamayacağı konusunda kafası karışan okuyuculara bilgi verdim. Umarım ödeme yapan okuyucular için faydalı olmuştur. Ülkemizde gündemin sık sık değişmesi nedeniyle seçimle ilgili gelişmeleri takip etmenizde fayda var. Bir başka yazıda görüşmek dileğiyle. İyi dileklerimle, iyi kalın!
bağlantılı
İnternet sitesi
